Blog

E-facturatie (Peppol) in jouw algemene voorwaarden?

Deze bijdrage kwam tot stand in samenwerking tussen de elektronische facturatie btw-experten van De btw-lijn en de juristen van Instaclause. Ze vertaalt de nieuwe e-facturatieregels naar enkele concrete juridische aandachtspunten voor de praktijk.

Vanaf 1 januari 2026 moeten Belgische btw-plichtige ondernemingen facturen uitwisselen in een gestructureerd elektronisch formaat (in de praktijk via het Peppol-ecosysteem). Veel ondernemingen focussen vandaag terecht op de technische implementatie van e-facturatie. Deze nieuwe facturatievorm heeft echter ook een aantal belangrijke juridische implicaties. Enkele daarvan worden best expliciet geregeld in jouw algemene voorwaarden. Accountants die Instaclause gebruiken, vinden een dergelijke clausule inzake elektronische facturatie voortaan terug in de algemene voorwaarden die via de Instaclause software worden opgemaakt.

Wat als mijn leverancier geen gestructureerde elektronische factuur bezorgt?

Bezorgt jouw leverancier je na 1 januari 2026 nog een factuur die niet voldoet aan de nieuwe wettelijke vereisten (bijvoorbeeld op papier of als pdf), dan is het aangewezen om hem eerst aan te manen zich in regel te stellen en alsnog een gestructureerde elektronische factuur te bezorgen.

Indien de leverancier dit niet doet, heb je in principe het recht een nieuwe factuur te eisen en de betaling ervan op te schorten indien dit ook zo werd opgenomen in je algemene voorwaarden, aangezien deze niet conform de wetgeving is opgesteld. Dit neemt niet weg dat in sommige gevallen, zoals bij verlegging van heffing, de btw wél in de aangifte moet worden opgenomen.

Betaal je de factuur toch, dan ben je uiteraard bevrijd van jouw betalingsverplichting. De leverancier blijft het risico lopen op administratieve sancties wegens niet-naleving van de e-facturatieverplichtingen.

Wat als mijn klant geen gestructureerde elektronische facturen kan ontvangen?

Het omgekeerde scenario is minstens even relevant. Indien je jouw klant na 1 januari 2026 een gestructureerde elektronische factuur tracht te bezorgen, maar jouw klant blijkt nog niet in staat te zijn om dergelijke facturen te ontvangen via het Peppol-netwerk, mag je jouw factuur op een andere wijze verzenden (bijvoorbeeld per e-mail of pdf).

In dat geval wordt wel aangeraden om de klant expliciet aan te sporen zich zo snel mogelijk in regel te stellen. De klant kan administratieve sancties opgelegd krijgen wegens niet-naleving van de e-facturatieverplichtingen. De factuur die je op alternatieve wijze verzendt, blijft geldig en afdwingbaar. De klant kan deze dus niet weigeren en is gehouden tot betaling binnen de op de factuur vermelde termijn.

Aanbeveling: voeg een clausule toe aan je algemene voorwaarden

Ondanks de duidelijke regels in de wetgeving kan de invoering van verplichte e-facturatie in de praktijk bepaalde problemen met zich meebrengen: facturen die “niet zijn toegekomen”, klanten die niet klaar zijn voor e-facturatie of leveranciers die blijven vasthouden aan pdf’s. Hoewel wettelijk niet vereist, kan het opnemen van een specifieke e-facturatieclausule in de algemene voorwaarden een belangrijke meerwaarde bieden om in zo’n gevallen discussies te vermijden.

Aansluiting op Peppol = aanvaarding van gestructureerde elektronische facturen

Ook bedrijven of organisaties die nog niet verplicht zijn gestructureerde elektronische facturen te ontvangen, kunnen zich aanmelden op het Peppol-netwerk. Voor hen geldt nog steeds dat een voorafgaand akkoord tussen de partijen nodig is om rechtsgeldig e-facturen uit te wisselen. Twee voorbeelden van dergelijke organisatie zijn: buitenlandse bedrijven zonder Belgische vaste inrichting en volledig artikel 44 Wbtw vrijgestelde organisaties. Hoewel de aanmelding op het Peppol-netwerk voor ontvangst van facturen een duidelijk signaal is dat de organisatie in kwestie zich akkoord verklaar om de facturen te ontvangen, is het aangewezen om in je algemene voorwaarden expliciet te bepalen dat:

  • de aansluiting van een klant op het Peppol-netwerk geldt als expliciete aanvaarding van de ontvangst van gestructureerde elektronische facturen;
  • de gestructureerde elektronische factuur de enige rechtsgeldige factuur is.

Op die manier creëer je duidelijkheid over wat partijen als geldige facturen beschouwen en heeft de verzender een duidelijker voorafgaand akkoord. Dat is bijzonder relevant voor zowel het bewijs van facturatie als het aanvangspunt van betalingstermijnen, zie ook punt 3.

Elke partij staat zelf in voor de correcte ontvangst van facturen

Een tweede belangrijk aandachtspunt zijn operationele aspecten en verantwoordelijkheden bij e-facturatie. Het correct uitlezen of goed verwerken en of boeken van een factuur kan nooit de verantwoordelijkheid zijn van de verzender, zolang de factuur uiteraard correct volgens de regels is opgemaakt.

Daarom is het aan te raden om vast te leggen dat:

  • elke partij zelf verantwoordelijk is voor het naleven van de geldende wetgeving, waaronder de correcte configuratie van haar Peppol-aansluiting, identificatiegegevens (zoals de Peppol-ID) en interne ontvangstprocessen;
  • het niet of laattijdig verwerken van een factuur als gevolg van interne of technische problemen aan de zijde van de klant geen impact heeft op de leverancier en zijn rechten;
  • additionele eisen over de factuurinhoud, die verder gaan dan de strikte wettelijke verplichtingen enkel geldig zijn indien deze in onderlinge overeenkomst met de leverancier op voorhand vastgelegd zijn;
  • dat geen van voorgaande twee punten geldige redenen vormen om:
  1. de factuur als ongeldig te beschouwen,
  2. de betaling uit te stellen,
  3. of aansprakelijkheid af te wentelen op de verzendende partij;

Zo voorkom je dat een technisch probleem bij of inhoudelijke verwachtingen van de ontvanger een negatieve impact heeft op de verzender van de factuur, voornamelijk in de vorm van de acceptatie en betaling van de factuur.

Tijdstip van ontvangst en start van betaaltermijnen

Om discussie te vermijden, kan je bepalen dat de factuur als juridisch ontvangen wordt beschouwd op het moment dat zij technisch geaccepteerd wordt door het Peppol Access Point van de ontvanger. Gezien het ontvangende Peppol Access Point verplicht is om aan het verzendende Peppol Access Point een bevestiging van ontvangst te verzenden, verzekert de verzender van het document zich door deze formulering ervan dat hij te allen tijde bevestiging van ontvangst zal hebben.

Door deze formulering verzekert de verzender er zich tevens van dat de integratie tussen het ontvangende Access Point en het ERP-, boekhoud- of facturatiepakket van de klant niet onder zijn verantwoordelijkheid valt. Het tijdstip van ontvangst van de factuur is dus niet het tijdstip van de interne verwerking door de ontvanger.

Tot slot kan vermeld worden dat de betaaltermijn start vanaf de ontvangst van de factuur, zoals hierboven beschreven.

Boetes en sancties wegens niet-conforme facturen

Een vierde element betreft de financiële aansprakelijkheid bij niet-naleving van de e-facturatieverplichtingen. Vanaf 2026 voorziet de wetgeving onder meer in:

  • administratieve boetes wanneer een onderneming niet beschikt over de nodige technische middelen om e-facturen te verzenden of te ontvangen;
  • het voortbestaan van de klassieke btw-sancties bij niet-conforme of ontbrekende facturen.

Zonder contractuele regeling bestaat het risico dat partijen deze kosten aan elkaar proberen door te rekenen. Een duidelijke clausule kan bepalen dat alle boetes, sancties, interesten en bijkomende kosten die het gevolg zijn van het gebruik van niet-conforme facturen, het niet (correct) kunnen ontvangen van e-facturen, of het niet naleven van de wettelijke e-facturatieverplichtingen, uitsluitend ten laste vallen van de partij die deze niet-naleving heeft veroorzaakt.

Modelclausule in Instaclause

Accountants die Instaclause gebruiken, vinden een dergelijke clausule inzake elektronische facturatie voortaan terug in de algemene voorwaarden die via de Instaclause applicatie worden opgemaakt.

Voor hun klanten vormt dit een uitgelezen moment om bestaande algemene voorwaarden te vervangen door actuele en op maat gemaakte bepalingen, of om voor het eerst werk te maken van kwalitatief uitgewerkte algemene voorwaarden. Dit alles staat los van clausules die kunnen opgenomen worden over het inhoudelijk betwisten van facturen en de termijn waarin dit moet gebeuren.